Trudno wyobrazić sobie XIV-wieczne Pilzno. Miasto, które kojarzymy teraz przede wszystkim z browarem i zakładami Skody. Wiadomo jednak, że dla Karola IV, króla Czech i cesarza Niemiec, był to jeden z kluczowych ośrodków handlowych.
Wśród zasług Karola IV wymieniane jest wsparcie jakiego udzielał artystom i hojne donacje na rzecz Kościoła. Wprawdzie budowę najsłynniejszej w Pilznie budowli – katedry św. Bartłomieja, rozpoczęto w 1295 roku, a więc dwie dekady przed narodzinami Karola, a najcenniejsza zachowana w jej wnętrzu rzeźba – Piękna Madonna z głównego ołtarza pojawiła się tam dopiero w 1390 roku, czyli 12 lat po jego śmierci, trudno sobie wyobrazić, by wybitny władca, który wielokrotnie Pilzno odwiedzał, nie wspierał przedsięwzięcia i nie przyczynił się do efektownego wyposażenia świątyni. Przywileje jakimi obdarzał mieszczan stały się fundamentem prosperity czeskich miast, zapewniając im rozwój od średniowiecza po próg burzliwego XX stulecia.
Katedra św. Bartłomieja w Pilznie
Gotycka budowla słynie po dziś dzień z wieży wysokości niemal 103 m. Prowadzi na nią 301 stopni, a nagrodą za wysiłek włożony w ich pokonanie jest rozległa panorama z obiegającej ją galerii. Widać z góry całe miasto, a przy dobrej pogodzie nawet odległe o około 70 km łagodne górskie grzbiety Lasu Czeskiego (Szumawy).
Dzięki wieży, pilzneńska świątynia była najwyższą budowlą w Czechach przez 600 lat z okładem. Palmę pierwszeństwa odebrał jej praski hotel City Tower o wysokości 109 m, wzniesiony w dzielnicy Pankrác w latach 1985-1995. W 2012 r., katedra spadła na trzecią pozycję, bo główny gmach elektrowni w Ledvicach na północy kraju osiągnął wysokość 145 m.
INFO
Oficjalny portal miasta Pilzno (Plzeň): www.plzen.eu
Jak Karol IV inne czeskie miasta rozwijał
BRNO
Karol wspierał budowę klasztoru augustianów oraz katedry św. Piotra i Pawła.
KARLOWE WARY
Karol założył miasteczko w miejscu, w którym podczas polowania był świadkiem cudownego uzdrowienia rannego jelenia w ciepłych wodach tryskających ze źródeł w kanionie rzeki Teplá.
KARLŠTEJN
Karol wzniósł miejscowy zamek dla ochrony koronnego skarbca i przechowywania insygniów; chętnie w nim także rezydował.
KUTNÁ HORA
Znana od średniowiecza z kopalni srebra, przyczyniała bogactwa królewskiemu skarbowi. W zamian, Karol obdarzał mieszczan przywilejami, wspierał budowę kościołów oraz rozbudował miejscowy zamek.
MORAVSKÝ KRUMLOV
Świeżo koronowany na cesarza Karol IV zainicjował budowę kościoła św. Bartłomieja w zespole klasztornym augustianów – najważniejszego dziś zabytku gotyckiej architektury sakralnej na Morawach.
PRAGA
Karol IV przyszedł na świat w tzw. Kamienicy Pod Kamiennym Dzwonem (wznosi się przy Rynku Staromiejskim). Jego imię noszą: Uniwersytet założony w 1348 roku oraz najstarszy i najsłynniejszy most na Wełtawie, którego budowę osobiście zainicjował w 1357 roku. Także w 1348 roku, zaraz po koronacji na króla Czech, rozpoczęto na rozkaz Karola budowę dzielnicy – Nowego Miasta. Za jego panowania przebudowano klasztor benedyktyński, znany jako Emaus oraz Zamek Praski i Katedrę św. Wita na Hradczanach.
SVĚTLA NAD SAZAVOU
Założył miasto – w miejscu, w którym jego zdaniem miało miejsce cudowne wydarzenie podczas polowania (ujrzał nieziemskie światło, które pozwoliło mu odnaleźć drogę do drużyny po zbłądzeniu w gęstym borze).
TŘEBÍČ
Karol, jeszcze jako margrabia Moraw i sprawujący rządy w Czechach w zastępstwie ojca Jana Luksemburskiego, lokował miasto na prawie niemieckim w 1335 roku, pozwalając je jednocześnie otoczyć masywnymi murami.
ZNOJMO
Za panowania Karola IV upowszechniono uprawę winorośli w Królewskie Czeskim. Na pamiątkę tego faktu każdego roku inscenizowany jest uroczysty wjazd orszaku Karola IV Luksemburskiego do miasta w czasie Znojemskiego Winobrania – najhuczniejszych winiarskich dożynek w Czechach.
INFO
Karol IV Luksemburski – król czeski i cesarz niemiecki (1316–1378)
Oficjalne strony jubileuszowe 700-lecia urodzin Karola IV: www.czechtourism.com