Niezwykle interesująca historia Opolszczyzny znajduje odzwierciedlenie w malowniczych zamkach i pałacach, których jest tu niemal dwieście, co sprawia, że ten region jest jedynym z bardziej nasyconych tego typu obiektami w Polsce. 

Historyczne budowle, będące świadectwem burzliwych dziejów tej ziemi, inspirują turystów do podążania ich szlakiem. Czasy Książąt Piastowskich, władców polskich, czeskich, austriackich i niemieckich oraz bogatych przemysłowców – każda z tych epok znajduje odbicie w kanonach architektury i fantazjach projektantów.

Dwie wieże
W samym Opolu o dawnych zamkach przypominają dwie wieże: Wieża Piastowska, czyli XIII-wieczny donżon zaliczany do najstarszych zabytków architektury obronnej w Polsce, oraz druga, zwana „Zamkiem Górnym”. Prawdziwą ikoną szlaku zamków i pałaców Opolszczyzny jest zamek w Mosznej przypominający pałac Królewny Śnieżki z Disneylandu. Szalenie fotogeniczna, eklektyczna bryła z XVII wieku, powielona na tysiącach fotografii, zawdzięcza swoją sławę posiadaniu 365 pomieszczeń oraz 99 wież i wieżyczek. To fantazja budowniczego zamku Franza Huberta von Tiele-Wincklera. Zamek otacza park – znany z Muzycznego Święta Kwitnących Azalii. Zabytkowe wnętrza oferują noclegi, a podczas zwiedzania przewodnik pokaże nam stylową jadalnię, kawiarnię, byłą salę balową, oranżerię, gabinet hrabiego i kaplicę.

Śląski Wawel
Szacowne mury Zamku Piastów Śląskich w Brzegu zyskały miano „Śląskiego Wawelu”, a to za przyczyną urokliwych renesansowych krużganków. W skrzydle południowym widoczne są do dziś fragmenty murów z XIV wieku. Bogato zdobiona brama wjazdowa prowadzi do Muzeum Piastów Śląskich. Muzealną funkcję pełni też pałac w Nysie, porównywany z Pałacem Laterańskim w Rzymie, wzniesiony w stylu baroku włoskiego. Ten dawny Pałac Biskupów Wrocławskich powstał z inicjatywy arcyksięcia austriackiego Karola Habsburga. Na dziedzińcu pałacu często organizowane są wystawy lub targi. Z kolei zamek w Rogowie Opolskim mieści najcenniejsze zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu, od starodruków po zabytkowe atlasy, w tym listy poety George’a Byrona. Zamek otacza zabytkowy park pełen malowniczych zakątków wśród starego drzewostanu. 

Zamek z końskimi schodami
Dużą atrakcją dla turystów są te z historycznych budowli, które służą hotelarstwu i gastronomii. Starannie odremontowany pałac w Sulisławiu z początów XVII wieku mieści ośrodek medycyny ajurwedyjskiej oraz pierwszy na Opolszczyźnie pięciogwiazdkowy hotel. Odnowiony pałac w Pawłowicach często gości imprezy konferencyjne, oferując też usługi SPA i regionalną kuchnię. Celom rekreacji służy Pałac Jakubus w Jakubowicach, posiadający stadninę koni i stawy przeznaczone do wędkowania i sportów wodnych. Bajkowy neogotycki pałac w Większycach mieści w wysmakowanych wnętrzach pełną splendoru restaurację. W otmuchowskim XIII-wiecznym zamku, słynącym z końskich schodów, zachowano średniowieczne atrakcje: zapadnię, celę głodową, przechodni kominek i ukryte pomieszczenia,  a gospodarzą tu Dom Kultury „Zamek”, hotelowy gościniec i restauracja „Na Zamku”. Kompleks pałacowo-parkowy w Kamieniu Śląskim, znany z miejsca narodzin św. Jacka, jest dziś celem pielgrzymek, miejscem organizacji konferencji i obiektem sanatoryjnym. 

Zamek z certyfikatem POT
Okazały Zamek Książęcy Niemodlin, dawna siedziba Piastów Śląskich z końca XIII wieku, do niedawna mocno zaniedbany, jest sukcesywnie odbudowywany i udostępniony do zwiedzania. W planach jest hotel, restauracja, winiarnia, galeria sztuki, kaplica i miejsce imprez. Obiekt został nagrodzony certyfikatem POT w konkursie na Najlepszy Produkt Turystyczny w 2017 roku. Na swoje pięć minut czekają cenne budowle, dziś malownicze ruiny, takie jak zamek Oppersdorffów w Głogówku, pamiętający wizyty króla Jana Kazimierza i Ludwika van Beethovena, pałac w Kopicach zwany pałacem na wodzie czy pałac w Turawie.

Tekst: Elżbieta Tomczyk-Miczka