Muzykanci z Terchovej (zespół “Ťažká muzika”) śpiewają o Janosiku. A capella. Jedynym użytym instrumentem jest slovenska fujara.

Zarówno ten specyficzny rodzaj muzyki, jakim jest wywodząca się z Terchovej czysta stylowo, tzw. niebiańska muzyka (słow. nebeská muzika; www.terchovskamuzika.sk), jak i niepowtarzalny instrument pasterski (www.slovenskafujara.sk), zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Slovenska fujara w 2005 roku a terchovská muzika w 2013 (do tych pozycji w 2015 doszły gajdy, po polsku – dudy).

Zespół tworzą rodowici Terchowianie (www.facebook.com). Zapytani jak wiele osób zajmuje się muzyką w ich rodzinnej wsi, usytuowanej u stóp Krywańskiej Małej Fatry, odpowiadają z uśmiechem – Za dużo! Podczas letniego międzynarodowego festiwalu folklorystycznego “Jánošíkove dni” (edycja 2016 odbędzie się w dniach 4-7 sierpnia; www.janosikovedni.sk oraz www.facebook.com/JanosikoveDni), ostatni koncert daje zwyczajowo tzw. Wielka Orkiestra Symfoniczna z Terchovej – pospolite ruszenie śpiewających i grających Terchowian. Na scenę wychodzi około 150 osób (wieś ma 4 tys. mieszkańców; www.terchova.sk), a 10-tysięczna widownia śpiewa razem z nimi.

Członkowie zespołu "Ciężka muzyka" podczas wizyty w Warszawie w kwietniu 2016, fot. Paweł Wroński

Członkowie zespołu “Ciężka muzyka” podczas wizyty w Warszawie w kwietniu 2016, fot. Paweł Wroński

W sezonie zimowym zespół występuje we środy i w piątki w Kolibie, stylowej karczmie Hotelu Diery (www.hotel-diery.sk). Długie zimowe wieczory pod hasłem “Tak sa jedlo v Terchovej kedysika” (tak się dawniej jadało w Terchowej), wypełnione są smakowaniem miejscowych potraw oraz tradycyjną muzyką. Poczęstunek przygotowany jest dla 40 osób, więc miejsca lepiej zawczasu rezerwować. Koszt (w sezonie 2015/2016) – 17,90 euro od osoby dorosłej; dla hotelowych gości zniżka 10%, a dzieci mogą wybierać dania z karty. Zabawa trwa teoretycznie od 18 do 22, ale jeśli goście się dobrze bawią – dopóty, dopóki zamawiają Borovičkę (popularny na Słowacji destylat z jałowca). Borovička s horcom, czyli z goryczką (do domowej roboty alkoholi używa się tradycyjnie goryczki żółtej o zdrowotnych właściwościach, Gentiana lutea), podawana jest jako aperitif. Menu jest zawsze 5-częściowe. Składają się nań:

  • Pastiersky tanier – talerz pasterskich przysmaków: wędliny, serów, smalcu ze skwarkami i cebulki
  • Bryndzové halušky – kluseczki lane z bryndzą owczą z okrasą ze słoninki, a do popicia żentyca (słow. žinčica)
  • Ochutnávka sviatočných chvíľ prostých ľudí terchovských – czyli świąteczne potrawy prostego ludu (pieczony boczek z ziemniakami i kapustą, śmietana)
  • Tak jedli páni v Terchovej – dla porównania, jako danie główne, potrawy z pańskiego stołu (dziczyzna)
  • Terchovský dezert – domowej roboty wypieki: pieczone na parze bułki z marmoladą, jagodowy kołacz

Poniższy film z 2013 roku, zamieszczony na Youtube przez gospodarzy Hotelu Diery, oddaje doskonale atmosferę tego typu wieczorów.

Wszystko o Regionie Małej Fatry: www.regionmalafatra.sk