Grožnjan to miasteczko-butik zamieszkałe przez niespełna 200 osób. Podobnie jak niezbyt odległy Motovun, usadowione na wzgórzu i otoczone murami.
Ponad dachy stłoczonych ciasno domów wyrasta wieża średniowiecznej świątyni. W każdej niemal kamieniczce działa jakaś galeria sztuki. Grožnjan zyskał przez to przewodnikowe miano „miasta malarzy”. Nie brakuje także sklepików z pamiątkami i lokalnymi produktami, do których należą przede wszystkim: oliwa, wina, trufle oraz konfekcja z lawendy. Z murów widać oddalony zaledwie o 15 km Adriatyk.
Latem, ciasne, zacienione zaułki są scenerią koncertów muzyki klasycznej i jazzowego festiwalu. W drugiej połowie lutego, gdy wierzchołki istryjskich wzgórz pokrywa jeszcze śnieg, do miasteczka przybywają fani trekkingu i biegów przełajowych – amatorzy oraz wytrawni trail runnerzy. Na doroczny Brtonigla Adventure Trekk, by zmierzyć się z konkurentami i własnymi słabościami na trasach przełajowych długości 10 km, 25 km i 50 km (www.trickeri.org oraz www.istra.hr).
Włoska nazwa miasteczka brzmi Grisignana. W mikroskopijnej społeczności odbijają się jak w zwierciadle wielokulturowość. Charakterystyczna dla włosko-słoweńsko-chorwackiego pogranicza. Do końca II wojny światowej cały półwysep zamieszkany był w większości przez Włochów. Po 1945 roku niedawna większość stała się w chorwackiej Istrii mniejszością. Ale w Grožnjanie, jak wynika ze spisu z 2011 roku, sytuacja jest nietypowa. Najwięcej bowiem mieszkańców deklaruje narodowość włoską, Chorwaci są na drugim miejscu, zaś garstkę Słoweńców, wyprzedziła jeszcze grupa autochtonów.
Narodowościową mozaikę – jak w piosence – widać, słychać i czuć. Na całym półwyspie. Na tablicach drogowych są napisy po chorwacku i po włosku. Oba języki mają urzędowy status. Ale w niektórych miejscowościach, między innymi właśnie tu, w Grožnjanie, usłyszymy także specyficzny, istryjski dialekt.
INFO
Grožnjan: www.groznjan-grisignana.hr
Materiał z cyklu „Europa na weekend”, przygotowanego przy wsparciu Mondial Assistance przez Klub Leniwca w ramach projektu medialno-promocyjnego dla Mercedes-Benz Polska.
Smart ForFour z automatyczną skrzynią biegów. Tym niewielkim, ale zwrotnym samochodem z oferty Mercedes-Benz Polska, zwiedzaliśmy Baranję, Sławonię, Zagrzeb, Istrię i wyspę Krk w drugiej połowie kwietnia 2016.