Zebrzydowice – gmina leżąca w południowej części powiatu cieszyńskiego w dolinie rzeki Piotrówka, znana przede wszystkim z największego w tej części Polski kolejowego, a także drogowego przejścia granicznego z Republiką Czeską – zaprasza do zwiedzania cennych zabytków i korzystania z krajobrazowych atutów okolicy, zachęcających do rekreacji na łonie natury i uprawiania aktywnej turystyki.
Szlakiem zamków i kościołów
W skład gminy wchodzą cztery miejscowości, których pierwsze historyczne ślady sięgają XIV w. Tereny te, będące własnością wielu magnackich rodów, swoją świetność przeżywały w XVIII-XIX stuleciu za panowania Habsburgów, wchodząc w skład Księstwa Cieszyńskiego. Ślady bogatej historii gminy można odnaleźć podczas zwiedzania zamku w Zebrzydowicach. Rezydencja zbudowana w XVI w. przez ród Liszków została dwa wieki później odnowiona w stylu barokowym przez baronów Mattencloit. Obecnie zamek jest siedzibą ośrodka kultury z Małą Galerią nad „Młyńszczokiem”, prezentującą twórczość lokalnych artystów. Turyści zmęczeni zwiedzaniem mogą posilić się w stylowej zamkowej restauracji. W Zebrzydowicach warto również zajrzeć do XVIII-wiecznego kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP. Na szczególną uwagę zasługuje płyta nagrobna Jana Liszki (przedstawiająca postać stojącego rycerza) – jeden z najpiękniejszych na Śląsku Cieszyńskim przykładów renesansowej rzeźby nagrobnej. Godna polecenia jest również wizyta w zamku w Kończycach Małych. W pozostałościach kończyckiej rezydencji mieści się hotel z karczmą rycerską, a także Izba Regionalna Wsi Cieszyńskiej z ekspozycją rękodzieła ludowego, dawnych strojów i niezwykłych eksponatów. Można tu np. obejrzeć kołyskę dziecięcą, która ma 250 lat! W bezpośrednim sąsiedztwie zamku znajduje się barokowy kościół ze słynącym cudami obrazem Matki Boskiej z Kwiatem Mlecza.
Wielbiciele architektury drewnianej koniecznie muszą się także udać do malowniczej wioski Kaczyce, gdzie przeniesiono i odtworzono kościółek z XVII w.
Na rowerze i na łódce
Turyści ciekawi przeszłości, którzy chcą zarazem aktywnie „smakować” piękno malowniczych krajobrazów gminy, mogą połączyć przyjemne z pożytecznym i skorzystać z przebiegających przez Zebrzydowice transgranicznych tras pieszo-rowerowych – „Szlakiem Zamków nad Piotrówką” czy „Rowerem do sąsiadów”. Na swojej drodze napotkają nie tylko piękne, zabytkowe kościoły, ale też skłaniające do zadumy i refleksji przydrożne krzyże i kapliczki oraz liczne osobliwości przyrodnicze. Po przemierzeniu pagórkowato-leśnego krajobrazu można oddawać się relaksowi i korzystać z wodnych zasobów gminy. Na przyzamkowym stawie Młyńszczok w Zebrzydowicach utworzono w ostatnich latach ośrodek sportów wodnych – kąpielisko oraz przystań wodną ze spacerowym molo. W sezonie letnim można tam skorzystać z żaglówek, rowerów wodnych oraz łodzi wiosłowych. Kąpielisko to prawdziwa gratka dla najmłodszych – ma formę pływającego basenu z wydzieloną bezpieczną częścią dla dzieci. Amatorzy marszów z kijkami mogą podążyć trasą nordic walking o tajemniczej nazwie „Zebrzydowickie Lochness”. Również staw przy zamku w Kończycach Małych to raj nie tylko dla wodniaków. Na turystów czeka przystań kajakowa, a wokół stawu szlak spacerowy z efektownym mostem łączącym jego przeciwległe brzegi. Oprócz wypożyczalni sprzętu działa tutaj także boisko do uprawiania siatkówki plażowej i kort tenisowy. Turyści spragnieni doznań kulturalnych również znajdą tu coś dla siebie. W sezonie letnim na dziedzińcu zamku odbywają się liczne imprezy. Wiodącą jest cykl „Muzycznych Spotkań Zamkowych”, które w sierpniu goszczą Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Viva il Canto”. Muszla koncertowa przed zamkiem w Zebrzydowicach również nie świeci pustkami, stając się w maju miejscem cyklicznego międzynarodowego przeglądu kultury ludowej „Złoty Kłos”.
Dziedzictwo kulturowe Zebrzydowic, walory krajobrazu z malowniczymi lasami i stawami, a także położenie na ważnym szlaku komunikacyjnym przy granicy z Czechami sprawiają, że ta część cieszyńskiej krainy ma wiele do zaoferowania turystom ceniącym odkrywanie nowych, niebanalnych zakątków województwa śląskiego.
Dojazd: autobusem z Cieszyna lub Jastrzębia-Zdroju, a także autobusem MZK liniii 120
z Jastrzębia-Zdroju, pociągiem z Cieszyna, Czechowic-Dziedzic, Krakowa, Warszawy, Pragi, Wiednia, Budapesztu. Przez Zebrzydowice przebiegają drogi 937 i 938.
Informacja turystyczna
Gminne Centrum Informacji w Zebrzydowicach
ul. Ks. Janusza 21, 43-410 Zebrzydowice
Tel./ faks: 32 469 34 25
e-mail: gci@gok.zebrzydowice.pl
Tekst publikowany na łamach magazynu “Świat Podróże Kultura” w numerze Wakacje 2013 na str. 66-69.