Obok setek państwowych zamków i pałaców w Czechach istnieje mnóstwo siedzib, które znajdują się w prywatnych rękach. Większość z nich 25 maja zainaugurowało sezon turystyczny. Ciekawe wnętrza oferują na przykład Častolovice, Kostelec nad Orlicí, Blatná, Karlova Koruna czy Orlík nad Vltavou. Zaplanujmy wycieczkę szlakiem prywatnych zamków i pałaców, może uda nam się spotkać potomków rodów szlacheckich…

Tajemniczy zamek Houska
Zamek Houska leżący około 50 km na północ od Pragi, w przepięknej krainie, wśród lasów Kokorzyńskich, niedaleko jeziora Machy, uważany jest za jedną z najbardziej tajemniczych budowli w Czechach. Według legendy, wzniesiony został na skale, w której znajdował się otwór prowadzący do samego piekła. Nocą pojawia się tam podobno straszliwa postać mnicha, z twarzą zasłoniętą czarnym kapturem. Strzeże on wejścia do piekła i straszy śmiałków, którzy odważą się odwiedzić zamek późną porą. Zagadka dotyczy także zdjęć robionych na zamku – podobno nigdy dobrze nie wychodzą. Ze względu na świetną akustykę, na dziedzińcu odbywa się wiele koncertów.
Czasami gości witają właściciele, potomkowie Josefa Šimonka, czeskiego przedsiębiorcy, polityka i senatora, który nabył zamek w roku 1924.

Pałac Karlova Koruna – barokowe dzieło Santiniego
Pałac Karlova Koruna w Chlumcu nad Cidlinou uważany jest za jeden z najwspanialszych przykładów baroku ekspresyjnego w Czechach. Wzniesiony został według projektu Santiniego jako letnia siedziba rekreacyjna w latach 1721-23 na polecenie hrabiego Franciszka Ferdynanda Kinskiego. Pałac otrzymał swą nazwę na pamiątkę wizyty cesarza Karola VI. Swym kształtem przypomina koronę. Budowlę otacza rozległy park angielski.
Jak będziemy mieć szczęście, spotkamy w pałacu samego właściciela, hrabiego Francesca Kinsky’ego dal Borgo.

Pałac Blatná oferuje sześć tras zwiedzania
Wodny pałac Blatná ulokowany jest niedaleko zamku Švihov i pałacu Červená Lhota, w pobliżu miasta Strakonice w Czechach Południowych. Należy do najlepiej zachowanych wodnych siedzib szlacheckich w Czechach. Pałac otacza piękny park angielski, który zamieszkuje stado danieli.
Nad budowlą dominuje biała wieża, pięknie odbijająca się w tafli wody. Na gości czeka między innymi zwiedzanie salonu orientalnego, barokowego, w stylu empire, myśliwskiego oraz galerii rodowej właścicieli.
Pałac został w 1990 roku zwrócony, w ramach restytucji, potomkom barona Karela Hildprandta.

W pałacu Nelahozeves zwiedzimy Domek Dvořáka
Pałac Nelahozeves, jedna z najpiękniejszych budowli renesansowych w Czechach, leży około 35 km na północ od Pragi, na lewym brzegu Wełtawy. Stała ekspozycja pałacowa obejmuje dwanaście salonów ilustrujących życie bogatej rodziny szlacheckiej w Czechach w XIX wieku. Zobaczymy tu między innymi sypialnię damską i męską, jadalnię, salonik muzyczny, kaplicę rodzinną i bibliotekę.
Pałac z całym wyposażeniem został zwrócony w roku 1993 książęcej rodzinie Lobkowiczów.

Pałac Nové Hrady zaprasza do rozkwitłych ogrodów i galerii kapeluszy
Ulokowany w pobliżu miasta Litomyšl pałac Nové Hrady należy do nielicznych rokokowych budowli w Czechach. Zbudowany został w latach 1774–1777 w stylu francuskich rezydencji letnich. Nazywany bywa “Małym Schönbrunnem” lub “Czeskim Wersalem”.  W ramach zwiedzania stałej ekspozycji pałacowej zobaczymy wyjątkową wystawę zabytkowego wyposażenia oraz zajrzymy do prywatnych komnat właścicieli. W budynku oranżerii mieści się Galeria kapeluszy angielskich, prezentująca ponad sto damskich nakryć głowy o najdziwniejszych fasonach, z różnych materiałów i we wszelkich kolorach. Poznamy tu historię noszenia kapeluszy, technologii produkcji i mody w danej epoce.
Pałac został po roku 1989 zwrócony wnukom ostatniego właściciela Josefa Bartonia, producenta tekstyliów, a w roku 1997 zakupiony przez małżonków Petra i Magdę Kučerów.

Orlík – średniowieczny zamek nad Wełtawą
Zamek Orlík ulokowany jest nad zaporą o tej samej nazwie. Od czasów panowania Karola IV budowla  należała przeważnie do czeskich rodów szlacheckich, między innymi do Švamberków, Eggenbergów i Schwarzenbergów. Bogato wyposażone wnętrza stanowią cenny przykład stylu życia szlachty w XIX wieku. Szczególnym pięknem wyróżnia się tak zwany Salon Teski z rzeźbionym stropem kasetonowym i ścianami, dziełem rzeźbiarza Jana Teski, wykonanym w latach 1882 – 1884.  W podobnym romantycznym duchu jest ozdobiony i wyposażony okazały Salon Rycerski. Do ciekawostek należy  akwarium ryb słodkowodnych.
Właścicielem Orlíka jest Jan Nepomuk Schwarzenberg, syn Karla VII. Schwarzenberga, któremu zamek został zwrócony, razem z innymi majątkami rodowymi, w roku 1992.

W Častolovicach przywitają nas przytulne wnętrza
W pałacu w Častolovicach mieszka właścicielka Hrabina Diana Phipps Sternbergova.
Do najpiękniejszych pomieszczeń należy Sala Rycerska z renesansowym kasetonowym stropem oraz ozdobione kwiatami krużganki arkadowe. Na każdym kroku widać dobry gust i profesjonalizm hrabiny Diany, wyśmienitej architektki wnętrz. Z jej talentu skorzystała również rodzina Olgi i Wacława Havlów. Przyjaźń hrabiny z parą prezydencką przypominają dwa drzewa zasadzone niedawno specjalnie dla Olgi Havlovej. Pałac gościł także przedstawicieli Czwórki Wyszehradzkiej. Atrakcją turystyczną jest tutejszy zwierzyniec  z wybiegiem pełnym jeleni i białych danieli. Co roku odwiedza go ponad 80 tysięcy gości. Jest to również ulubione miejsce pani hrabiny, zwierzęta rozpoznają ją już z daleka. Jej drugim ulubionym miejscem jest ogród różany, w którym można podziwiać niemal dwieście gatunków róż. Liczne z nich pani Diana przywiozła z Anglii, gdzie spędziła część swojego życia.

Pałac Dobříš – rokokowa perełka
Pałac Dobříš leży około 50 kilometrów od Pragi, nieopodal miasta Příbram i pogórza Brdy. Współczesny wygląd pałacu pochodzi z lat 1745-1765, gdy jego przebudowę zlecił Jindřich Pavel Mansfeld. Ród szlachecki Colloredo – Mannsfeld mieszkał aż do wywłaszczenia przez Niemców w roku 1942. Po drugiej wojnie światowej doszło do ponownej konfiskaty, tym razem przez komunistyczną Czechosłowację. W 1998 roku pałac wraz z ogrodami wrócił w ręce rodziny Colloredo – Mannsfeld.
Na zwiedzających czekają między innymi stałe ekspozycje w 11 salonach w stylu rokokowym i klasycystycznym oraz przepiękna sala lustrzana, ulubiona na przyjęcia weselne. Budowlę otacza ogród francuski, który z ornamentami kwiatowymi i żywopłotami nawiązuje do wiedeńskiego pałacu Shönbrunn.

Tekst: Anna Gruszczyńska
Zdjęcia: Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism
www.czechtourism.com