Promocyjne hasło podwarszawskiego – położonego pośród lasów – Otwocka «Miasto z dobrym klimatem» to kunsztowna gra słów. Otwock ma mikroklimat dobroczynny dla chorujących na płuca, a także uroczą, niepowtarzalną atmosferę. Słynie też z jednego z najlepszych w kraju szpitali ortopedycznych im. prof. A. Grucy. Nie wszyscy wiedzą, że w Otwocku-Świerku znajduje się Narodowe Centrum Badań Jądrowych, a w nim jedyny w Polsce jądrowy reaktor badawczy.

Otwock już ponad sto lat temu zasłynął jako uzdrowisko. W 1893 r. dr Józef Marian Geisler stworzył tu, zlokalizowane w lesie, sanatorium. A jeszcze wcześniej, dzięki malarzowi i rysownikowi Michałowi Elwiro Andriollemu (autorowi słynnych ilustracji do „Pana Tadeusza”) stał się ulubionym letniskiem mieszkańców stolicy. Andriolli zamieszkał w zaprojektowanej przez siebie drewnianej willi nad przepływającym przez Otwock Świdrem. Łączyła ona elementy mazowieckiego domu i alpejskiego schroniska. Wkrótce, jak grzyby po deszczu, wyrosły podobne wille w stylu, nazwanym po latach, świdermajer. Nazwę wymyślił i umieścił w wierszu „Wycieczka do Świdra” Konstanty Ildefons Gałczyński. Przykładami tego stylu, tworzącego jedyny w swoim rodzaju nastrój Otwocka, są wille „Lala” na ul. Reymonta, „Szeliga” przy Kościelnej, willa Róża – mała synagoga przy Kościuszki, willa Gen. M. Jacymirskiego, czy „Na górce” przy Kruczkowskiego. Największym świdermajerem jest pensjonat Abrama Gurewicza przy zbiegu ulic Filipowicza i Armii Krajowej (pow. tego budynku wynosi 2 700 m²). Ponad 20 obiektów wpisano do rejestru zabytków, a ok. 160 znajduje się pod opieką konserwatora. Miasto stara się naśladować styl świdermajerowski również w nowym budownictwie.

Tę pełną uroku architekturę wykorzystywali filmowcy. Kazimierz Kutz kręcił tu „Pułkownika Kwiatkowskiego”, Andrzej Wajda „Pierścionek z orłem w koronie”, Wojciech Wójcik „Ekstradycję”, a Ryszard Bugajski „Generała Nila”.

Historię miasta można poznać w Muzeum Ziemi Otwockiej znajdującym się w tzw. „Bermanówce”, willi, która również ma swoją historię. Stała ekspozycja składa się z 9 odrębnych wystaw. Są wśród nich „Michał Elwiro Andriolli – życie i twórczość”, „Świdermajer – drewniana architektura linii otwockiej”, „Otwock na starych i współczesnych fotografiach i rysunkach”, „Dzieje i kultura Żydów otwockich”. Przed II wojną światową było to miasteczko wielokulturowe.

Relaks gwarantowany
Orzeźwiające powietrze otwockie odczuwa się w piersi jak balsam natychmiast po wyjściu z pociągu lub autobusu. Połączenie z Warszawą jest bardzo dobre. Dojazd z centrum stolicy Szybką Koleją Miejską tzw. eskaemką lub pociągiem podmiejskim (linie S1, KM7) zajmuje ok. 40 minut.

Otwock naprawdę znajduje się w lesie. Mówi się, że pachnie sosnami. Wystarczy nieco zboczyć z ulicy, by znaleźć się w jego głębi. Spacer, jogging lub jazda rowerem po leśnych ścieżkach zregeneruje siły i dostarczy energii na bardzo długo. Latem celem eskapady może być plaża. Jest to jedyna nad Świdrem plaża miejska. Znajduje się obok starego mostu wąskotorowego przy ul. Turystycznej. W sezonie działa tu sklepik z lodami, słodyczami i napojami. Urząd Miasta przy współudziale stowarzyszeń i organizacji pozarządowych organizuje tutaj turnieje sportowe, plenerowe imprezy ekologiczne, archeologiczne, rodzinne, animacje dla dzieci. Są miejsca do gry w siatkówkę, piłkę plażową i plac zabaw dla najmłodszych.

Dodający kolorytu malowniczo meandrujący Świder, jest jedną z najczystszych rzek w Polsce. Potwierdzają to systematyczne kontrole czystości wody.

Jesienią do Otwocka warto przyjechać też na grzyby. Innym miejscem w mieście, gdzie można rodzinnie spędzić czas, jest niedawno zmodernizowany Park Miejski. Funkcjonują tu dwa place zabaw – dla dzieci młodszych i starszych. Są stoły do gry w szachy i warcaby oraz ścieżka rekreacji z urządzeniami fitness.

Dobra wiadomość dla rowerzystów: w parku znajdują się stojaki na rowery. Parkingów dla jednośladowców będzie sukcesywnie przybywać w całym mieście. Trwają rozmowy ze stołecznym Ratuszem o wprowadzeniu do Otwocka Veturilo (rowerów miejskich).

Architekturę świdermajerowską bardzo przyjemnie poznaje się właśnie z perspektywy siodełka rowerowego. W mieście powstają ciągle nowe ścieżki. Ostatnio oddano do użytku kolejny odcinek w centrum, przy
ul. Karczewskiej. Po zapadnięciu zmroku jest on podświetlany lampami ledowymi.

Do najładniejszych należy trasa turystyczna „Stary Otwock”. Ma 4 km, więc można ją także przebyć pieszo. Wiedzie obok pensjonatów, zamieszkiwanych niegdyś przez zamożnych mieszkańców Otwocka i zadbanych zieleńców, pomiędzy którymi przechadzali się kuracjusze. W okresie międzywojennym każdego lata zjeżdżało ich tutaj około 2 tysięcy!

Dziś do Otwocka można przyjechać z dziećmi, ze znajomymi, a nawet samemu samochodem lub koleją z rowerem. Relaks w każdej sytuacji gwarantowany.

batorego-sciezka-fot-a-pawelek1 grzybek gurewicz---fot-anna-pawelek plaza

Urząd Miasta Otwocka
ul. Armii Krajowej 5, 05-400 Otwock
tel.: 22 779-20-01 (06), fax: 22 779-42-25
e-mail: umotwock@otwock.pl
www.otwock.pl

Tekst publikowany na łamach magazynu “Świat Podróże Kultura” w numerze wrzesień-październik 2014 na str. 60-61.