Święto Zmarłych jest obchodzone na całym świecie, lecz różne kultury upamiętniają swoich bliskich zmarłych w sposób unikatowy. Przekazywane przez pokolenia tradycje, rytuały i symbolika różnią się znacznie, tworząc mozaikę wierzeń i zwyczajów, które podkreślają złożoność ludzkich więzi i duchowości.
Meksyk – Día de los Muertos
W Meksyku obchody Día de los Muertos (Dzień Zmarłych) są jednym z najważniejszych wydarzeń roku. To kolorowa, pełna radości i życia uroczystość, która trwa od 1 do 2 listopada. Rodziny budują ołtarze (ofrendas), zdobione kwiatami nagietków, świecami, jedzeniem i zdjęciami zmarłych, aby zaprosić ich dusze do powrotu na ziemię. Czaszki z cukru, zwane *calaveras*, i szkielety ubrane w barwne stroje to charakterystyczne elementy tych obchodów, symbolizujące nieśmiertelność duszy i cykliczność życia.
Japonia – Obon
W Japonii święto Obon, obchodzone latem, ma na celu uczczenie przodków, których dusze wracają na ziemię, aby odwiedzić żyjących. Rodziny przygotowują ołtarze, dekorowane jedzeniem, kadzidłami i lampionami. Tradycja zapalania lampionów na wodzie, *tōrō nagashi*, symbolizuje wskazywanie duszom drogi powrotnej. Obon to czas spotkań rodzinnych i modlitwy za zmarłych, a także wykonywania tradycyjnych tańców *bon odori*, które stanowią wyraz wdzięczności dla przodków.
Filipiny – Pangangaluluwa
Na Filipinach Halloween i Wszystkich Świętych połączone są w jedno święto o nazwie Pangangaluluwa, będące połączeniem chrześcijańskich i lokalnych wierzeń. W noc poprzedzającą 1 listopada, mieszkańcy wsi odwiedzają domy, śpiewając pieśni i prosząc o modlitwy za dusze w czyśćcu. W Dzień Zmarłych rodziny spędzają czas na cmentarzach, modląc się, jedząc i wspominając zmarłych, w atmosferze festiwalu.
Polska – Wszystkich Świętych
W Polsce 1 listopada obchodzony jest Dzień Wszystkich Świętych, a 2 listopada Zaduszki. Polacy odwiedzają groby bliskich, dekorując je kwiatami i zniczami. Cmentarze wypełniają się światłem świec, co symbolizuje pamięć i nadzieję na życie wieczne. W tradycji katolickiej jest to czas zadumy i refleksji nad życiem i śmiercią oraz okazja do wspólnej modlitwy za dusze w czyśćcu.
Chiny – Święto Głodnych Duchów
Święto Głodnych Duchów, obchodzone podczas siódmego miesiąca chińskiego kalendarza księżycowego, to czas, gdy Chińczycy wierzą, że dusze zmarłych wracają do świata żywych. Na ulicach i przy domach można zobaczyć palone kadzidła, papierowe pieniądze i jedzenie pozostawione dla zmarłych. Święto to symbolizuje troskę o tych, którzy zmarli bez pochówku lub bez opieki bliskich.
Nepal – Gai Jatra
W Nepalu festiwal Gai Jatra jest poświęcony pamięci zmarłych z ostatniego roku. Podczas tego święta rodziny, które straciły bliskich, uczestniczą w procesjach, prowadząc krowy, które według wierzeń pomagają duszom przejść do świata zmarłych. Festiwal ten, pełen humoru, karnawałowych kostiumów i przedstawień, ma na celu złagodzenie smutku i przyniesienie radości tym, którzy opłakują stratę.
USA – Halloween
W Stanach Zjednoczonych Halloween (31 października) ma swoje korzenie w celtyckim święcie Samhain, upamiętniającym koniec lata i początek zimy. Halloween to czas przebierania się w kostiumy, zbierania cukierków (trick-or-treating) i ozdabiania domów dyniami. Choć nie jest to dzień bezpośrednio poświęcony zmarłym, Halloween łączy elementy zabawy z dawnymi wierzeniami o duchach powracających na ziemię.
Święto Zmarłych przybiera różne formy, ale w każdej kulturze jest wyrazem szacunku dla przeszłości oraz wyrazem pamięci i troski o tych, którzy odeszli.